Diazepam is sinds 1961 internationaal op de markt.
Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Valium, Stesolid en het merkloze Diazepam en Diazepamum.
Het is te verkrijgen in tabletten, klysma's en zetpillen.

Wat doet dit middel en waarbij wordt het gebruikt?

Diazepam behoort tot de groep geneesmiddelen benzodiazepinen.
Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en helpt bepaalde epilepsieaanvallen te voorkomen.

Artsen schrijven het voor bij:

a. Angstgevoelens en gespannenheid.

Diazepam dempt emoties en werkt daardoor kalmerend als u angstig of gespannen bent.
Hierdoor verminderen ook de lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, buikpijn, trillen en transpireren, die vaak met angst en spanning gepaard gaan.
Diazepam is een tijdelijke hulp bij deze verschijnselen.
Het lost de oorzaak van uw gespannenheid echter niet op.
Bij zeer heftige emoties en gedurende een korte periode kan het nuttig zijn.
Diazepam heeft echter ook nadelen, waardoor langdurig gebruik af te raden is.
Binnen een halfuur na inname wordt u rustiger. Dit effect houdt 12 tot 24 uur aan.

b. Slapeloosheid.

Door pijn, nare gebeurtenissen, lawaai en zorgen kunt u soms moeilijk in slaap komen.
Diazepam vermindert de spanning die hierbij ontstaat en maakt suf.
Dit bevordert dat u in slaap valt en beter doorslaapt.
Binnen een halfuur na inname wordt u slaperig en rustig.
Zorg er daarom voor dat u thuis bent, geen ingewikkelde klussen meer moet doen en uw bed makkelijk kunt bereiken.
De werking houdt 12 tot 24 uur aan.
Dit middel is daarom vooral geschikt als u moeite heeft met inslapen, als u verwacht gedurende de nacht vaak wakker te worden en als u overdag een middel tegen angst en spanning nodig heeft.

c. Alcoholontwenning.

Als u verslaafd bent aan alcohol en hiermee wilt stoppen, kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen, zoals overmatig zweten, misselijkheid, angst, versnelde hartslag, trillen, slapeloosheid en epilepsieachtige toevallen.
Diazepam werkt tegen enkele van deze ontwenningsverschijnselen, vooral angst, epilepsieachtige toevallen en slapeloosheid.
Dit effect is binnen een halfuur na inname merkbaar en houdt 12 tot 24 uur aan.
U moet het middel drie keer per dag, met een tussenpoos van ongeveer acht uur innemen.

d. Spierpijn.

Verkrampte spieren zijn pijnlijk en belemmeren u bij uw bewegingen en uw houding.
Er zijn verschillende soorten spierkramp. Ze variëren in ernst.
Spierkramp kan door pijn zijn veroorzaakt, bijvoorbeeld een kleine spierbeschadiging.
Er ontstaat vaak een vicieuze cirkel: door de pijn ontstaat spierkramp en hierdoor kan de spier minder goed herstellen van de beschadiging.
Diazepam heeft een spierontspannende werking, waardoor de pijn van de spierkramp verdwijnt en de spier kan genezen.
Het werkt binnen een halfuur. Het effect houdt tien tot twaalf uur aan.
Bij een tetanusinfectie is er sprake van ernstige spierkrampen.
In dat geval zal de arts een klysma met diazepam in de anus inbrengen.
Het klysma werkt binnen tien tot vijftien minuten.
De werking houdt ongeveer twaalf uur aan.

e. Epilepsie.

Er zijn verschillende vormen van epilepsie.
Bij veel vormen is sprake van epileptische aanvallen, waarbij u uw bewustzijn verliest en uw spieren hevig verkrampen.
Diazepam blijkt dergelijke epileptische aanvallen te kunnen voorkomen.
Het beïnvloedt daarbij prikkels in de hersenen die epileptische aanvallen kunnen oproepen.
Bij de behandeling van epilepsie volgt uw arts meestal een schema.
Diazepam is daarbij de tweede of derde stap als andere middelen onvoldoende werken.
Het voorkomt epileptische aanvallen.
Binnen een aantal weken moet duidelijk zijn of diazepam voldoende werkt.
Diazepam wordt ook gebruikt tijdens een epileptisch aanval.
Als deze langer dan tien minuten duurt, moet hij snel gestopt worden.
Dit kan met diazepam in een injectie.
Een arts is echter niet altijd snel genoeg in de buurt om de injectie te geven.
Daarom hebben sommige mensen een zetpil of een klysma met diazepam bij de hand, die door de mensen uit hun omgeving ingebracht kan worden.
Deze werken binnen tien tot vijftien minuten. De werking houdt ongeveer twaalf uur aan.

f. Koortsstuipen.

Koortsstuipen kunnen ontstaan bij jonge kinderen tot een jaar of vijf, met koorts boven de 40°C.
Meestal gaat een koortsstuip vanzelf over. Als dit niet het geval is, kan de arts een klein klysma (een rectiole) met diazepam in de anus brengen.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Naast het gewenste effect vermindert dit middel ook het reactie-, concentratie- en coördinatievermogen.
Voorkom ongelukken in het verkeer, maar ook bij andere activiteiten thuis en op het werk, bijvoorbeeld wanneer u een ladder beklimt, apparaten bedient en op het werk iets bewaakt of controleert.
Ook als u 's nachts uit bed moet om naar het toilet te gaan, kunt u minder controle over uw spieren hebben en daardoor sneller vallen.
Als u dit middel als slaapmiddel gebruikt kunt u van deze bijwerking ook de ochtend erna nog last hebben.
Zelf heeft u dat vaak niet door.
Overige bijwerkingen komen voor bij minder dan één op de tien mensen.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn de volgende.

Bij gebruik als slaapmiddel: Gewenning.
Dit treedt op na enkele weken geregeld gebruik als slaapmiddel.
Het werkt dan minder goed dan voorheen.
Gebruik het middel daarom bij voorkeur alleen af en toe of voor periodes van maximaal twee weken.

Bij gebruik als kalmerend middel en tegen epilepsie: Afhankelijkheid.
Mensen die dit middel langer dan twee maanden achtereen gebruiken hebben grote kans op ontwenningsverschijnselen als ze stoppen met het gebruik.
Bouw daarom altijd geleidelijk af.

Afname emoties.
Dit middel vlakt niet alleen negatieve emoties af, zoals angst en spanning, maar ook positieve, zoals blijdschap en tevredenheid.
Uw betrokkenheid bij en inlevingsvermogen in anderen kan ook verminderen.
Gebruik het middel in geval van angst en spanning daarom alleen voor een korte periode, wanneer het echt nodig is en probeer ook op een andere manier uw angst en spanning te verminderen.
Vraag uw arts om advies.

Bij epilepsie kunt u ervan uitgaan dat deze bijwerking vermindert als u gewend bent geraakt aan het middel en opweegt tegen de risico's die door epileptische aanvallen ontstaan.
Denkt u er veel last van te hebben? Vraag uw arts om een zo laag mogelijke dosering voor te schrijven.

Voor alle toepassingen: Als u porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit middel kan een aanval uitlokken.
Geef aan de apotheek door dat u porfyrie heeft.
Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of andere uitlokkende middelen niet krijgt.

Overgevoeligheid voor diazepam.

U merkt dit aan huiduitslag, jeuk en galbulten.
Gebruik dit middel in de toekomst niet meer.
Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor diazepam.
Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt.

Kinderen en ouderen zijn extra gevoelig voor dit middel.
Soms worden ze er juist onrustig en verward van. Raadpleeg dan de arts.
Mogelijk is een lagere dosering of een ander middel nodig.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart, waar u zich zorgen over maakt.

Als ik dit middel gebruik, mag ik dan...

Autorijden?

Bij gebruik overdag.
Rijd geen auto, zeker niet gedurende de eerste twee weken dat u dit middel gebruikt.

Bij gebruik als slaapmiddel.
Dit middel blijft zeker tien tot twaalf uur werken.
U heeft daarom de volgende ochtend nog een verminderd reactievermogen.
Ga zeker de eerst paar keer dat u dit middel gebruikt de volgende ochtend niet rijden, maar wacht de middag af.
Ook als u het middel al vaker heeft gebruikt, kunt u onverwacht reageren.
Als u het middel later in de nacht of in de vroege ochtend heeft genomen, kunt u ook 's middags beter niet autorijden.
Tips voor als u na enige tijd weer wilt autorijden.
Laat bij verkeersdeelname iemand uit uw omgeving kijken of u veilig genoeg rijdt.
Deze persoon kan zien of u met wisselende snelheden rijdt, slingert en geïrriteerd reageert op normaal gedrag van medeweggebruikers.
Rijd niet als u onscherp ziet, slaperig of duizelig bent, moeite hebt u te concentreren of wakker te blijven, of als u niet weet langs welke route u naar een bestemming bent gereden.
Drink absoluut geen alcohol als u gaat rijden.
Alcohol versterkt de versuffende bijwerking van dit middel in sterke mate.
Rijd niet langer dan één uur, ook al voelt u zich goed.
Rijd niet 's nachts of bij slecht weer.

Alcohol drinken?

Alcohol versterkt het versuffende effect van dit middel.
Ook als u hier niets meer van merkt, omdat u gewend bent geraakt aan diazepam, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden.
Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

Alles eten?

U mag alles eten.

Andere medicijnen gebruiken?

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen zijn: andere middelen die het reactievermogen verminderen.
Bij deze middelen is meestal op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt.
De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar.
Rijd geen auto als u twee of meer van dergelijke middelen gebruikt.

Kan ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap.

Over het gebruik van dit middel tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend om met zekerheid te zeggen dat het veilig is.
Er zijn tot nu toe geen schadelijke blijvende gevolgen waargenomen bij kinderen, waarvan de moeders tijdens de zwangerschap diazepam slikten.
Echter, kinderen van moeders die vlak voor de geboorte dit middel slikten, zijn vaak zo versuft en slap dat er na de geboorte ademhalingsproblemen kunnen optreden.
Slik dit middel daarom bij voorkeur niet in de laatste maanden van de zwangerschap.
Meld het in ieder geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of dit binnenkort wilt worden.

Borstvoeding.

Diazepam komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven.
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker.
Mogelijk kan uw arts u (tijdelijk) een ander middel voorschrijven dat wel veilig gebruikt kan worden tijdens de borstvoeding.
Als u diazepam eenmalig of heel af en toe gebruikt in een lage dosering, kunt u dit middel veilig gebruiken.
Overleg hierover eerst met uw arts of apotheker.

Hoe moet ik dit middel gebruiken?

Hoe?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?

Bij angst en spanning, spierkrampen en epilepsie.
Verdeel de tabletten gelijkmatig over de dag, dus ongeveer om de zes tot acht uur.

Alcoholontwenning.
De eerste ontwenningsverschijnselen ontstaan meestal binnen twaalf uur.
Neem voor die tijd de eerste dosis in.
Verdeel de tabletten gelijkmatig over de dag, dus ongeveer om de zes tot acht uur.

Slapeloosheid.
Neem het middel één tot twee uur voor u wilt gaan slapen in.
Neem het alleen als u na inname minstens acht uur de tijd heeft om te slapen.
Als u voor die tijd wakker moet worden zult u nog te veel last van de versuffende werking hebben.

Koortsstuipen of epileptische aanval.
Breng de klysma zo snel mogelijk in.
De werking begint binnen tien tot vijftien minuten.

Hoe lang?

a. Angst en spanning.
Behalve als uw arts anders heeft aangegeven, kunt u dit middel het best kortdurend gebruiken.
Bijvoorbeeld voor één of meer periodes van enkele dagen.
Neem het dan drie tot vier keer per dag in.
Gebruik het in elk geval niet langer dan twee maanden achter elkaar.

b. Slapeloosheid.
Als u dit middel af en toe eens gebruikt kan het u goed helpen met slapen.
Gebruikt u het bijna iedere nacht dan is het effect na enkele weken weg.
Gebruik het daarom alleen in bijzondere situaties.
Bij gebruik gedurende meer dan twee weken, heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'.
Uw lichaam verwacht het effect van diazepam om in slaap te vallen.
Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar.
Gebruik het in elk geval niet langer dan twee maanden achter elkaar.

c. Spierkramp.
Gebruik dit middel gedurende enkele dagen, tot de spier voldoende tot rust gekomen is.

d. Alcoholontwenning.
De ontwenningsverschijnselen bij een alcoholverslaving zijn meestal binnen een week verdwenen.
Daarna kunt u het gebruik van het middel in enkele dagen afbouwen.

e. Epilepsie.
U zult dit middel waarschijnlijk langdurig moeten gebruiken.
Na enkele weken tot maanden zal uw arts met u bekijken of het voldoende werkzaam is.

Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

Angst en spanning.

Het is niet schadelijk als u een dosis mist.
Maar als u het middel al enkele weken gebruikt, bent u er aan gewend geraakt en kunt u bij de vergeten tablet last krijgen van ontwenningsverschijnselen.
Bent u gewend drie of vier keer per dag een tablet te slikken, en heeft u er een vergeten?
Neem nooit een dubbele dosis.
Wel kunt u de tablet inhalen, als u de volgende tablet minstens drie uur later inneemt.

Slapeloosheid.

Kunt u 's nachts niet slapen en wilt u alsnog een tablet innemen?
Dit kan, maar houdt u er rekening mee dat het middel lang blijft werken.
Zeker zes uur en vaak wel tien uur of langer.
U kunt dan moeilijk wakker worden en hebt overdag een verminderd reactievermogen.
Er bestaan slaaptabletten die korter werken.
Raadpleeg uw arts, mogelijk kan hij u een korterwerkend slaapmiddel voorschrijven voor deze situaties.

Alcoholontwenning, epilepsie en spierkrampen.

Als u dit middel vier keer per dag gebruikt en duurt het nog meer dan anderhalf uur voor u de volgende dosis normaal inneemt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog in.
Duurt het nog minder dan anderhalf uur? Sla de vergeten dosis dan over.
Als u dit middel drie keer per dag gebruikt.
Duurt het nog meer dan twee uur voor u de volgende dosis normaal inneemt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog in.
Duurt het nog minder dan twee uur? Sla de vergeten dosis dan over.
Als u dit middel twee keer per dag gebruikt.
Duurt het nog meer dan vier uur voor u de volgende dosis normaal inneemt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog in.
Duurt het nog minder dan vier uur?
Sla de vergeten dosis dan over.

Kan ik zomaar met dit middel stoppen?

Bij gebruik overdag.

Als u dit middel slechts enkele dagen achter elkaar gebruikt heeft, kunt u in één keer stoppen.
Er treden dan over het algemeen geen ontwenningsverschijnselen op.
Na een aantal maanden gebruik kunt u gewend zijn geraakt aan het gevoel dat dit middel u geeft.
U durft dan bijvoorbeeld alleen nog met het middel de deur uit.
Mocht u dit merken, neem dan contact op met uw arts voor een advies over het afbouwen van het gebruik.
Na een gebruik van enkele maanden moet u geleidelijk stoppen.

Bij plotseling stoppen heeft u kans dat binnen enkele dagen ontwenningsverschijnselen ontstaan, zoals hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, een gejaagd gevoel, spierkrampen, trillen en overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking.
Als u de dosis langzaam verlaagt, heeft u geen of minder last van ontwenningsverschijnselen.
Vraag uw arts of apotheker om advies over een goed afbouwschema.

De ontwenningsverschijnselen zijn moeilijk te onderscheiden van angst- en spanningklachten.
Dit is vooral lastig aangezien de klachten waar u diazepam oorspronkelijk voor kreeg een aantal weken na het stoppen weer versterkt kunnen terugkomen.
Start dan niet opnieuw met het middel, maar probeer op een andere manier van uw klachten af te komen.
U heeft anders kans in een vicieuze cirkel terecht te komen.

Bij gebruik als slaapmiddel.

Als u dit middel slechts enkele dagen achter elkaar gebruikt heeft, kunt u in één keer stoppen.
Er treden dan over het algemeen geen ontwenningsverschijnselen op.
Heeft u het meerdere dagen achter elkaar als slaapmiddel gebruikt, en gebruikt u het dan opeens niet meer?
Dan heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'.
Uw lichaam verwacht het effect van diazepam om in slaap te vallen.
Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar.