De werkzame stof in Salazopyrine is sulfasalazine.
Sulfasalazine is sinds 1944 internationaal op de markt.
Het is op recept verkrijgbaar in zetpillen, tabletten en drank.
Het is op de markt onder de merknaam Salazopyrine en als het merkloze Sulfasalazine.
Wat doet dit middel en waarbij wordt het gebruikt?
Sulfasalazine behoort tot de 5-ASA-medicijnen.
In de darm wordt sulfasalazine gesplitst in mesalazine en sulfapyridine.
Mesalazine werkt ontstekingsremmend op de darmwand.
Sulfapyridine werkt vooral ontstekingsremmend bij gewrichtsklachten.
Artsen schrijven sulfasalazine voor bij de chronische darmontstekingen colitis ulcerosa, zoals proctitis ulcerosa, en de ziekte van Crohn en bij gewrichtsontstekingen, zoals reumatoïde artritis en de ziekte van Bechterew.
Colitis ulcerosa
Colitis ulcerosa geeft verschijnselen als frequente en forse diarree, vaak met bloed en slijm erbij.
Andere klachten zijn buikpijn, koorts, uitdrogingsverschijnselen, bloedarmoede en gewichtsverlies.
Oorzaak
Bij colitis ulcerosa is het slijmvlies van het laatste deel van de darm, de dikke darm, chronisch ontstoken, zonder dat er sprake is van een infectie.
Meestal is alleen het laatste stuk van de darm aangedaan, maar na verloop van jaren kan de ziekte zich uitbreiden naar de rest van de dikke darm.
Bij proctitis ulcerosa bevindt de ontsteking zich in het laatste deel van de darm, het rectum.
Behandeling
Aanvallen van colitis ulcerosa worden in eerste instantie behandeld met 5-ASA-medicijnen, zoals dit middel.
Ook wordt dit middel gebruikt om nieuwe aanvallen te voorkomen.
Het hangt af van de precieze plaats van de ontsteking in de darmen welk merk en welke toedieningsvorm de arts voorschrijft.
Per product komt de werkzame stof namelijk in een ander deel van de darmen vrij.
Bij proctitis ulcerosa schrijft de arts meestal zetpillen voor.
Bij ontstekingen in nog hoger gelegen delen van de darm zijn tabletten of een drank nodig.
Effect
Dit middel remt de ontsteking en voorkomt nieuwe aanvallen van colitis ulcerosa.
Het effect van tabletten of drank kan minder zijn bij diarree, omdat de werkzame stof dan later in de darmen vrijkomt dan de bedoeling is.
Crohn, ziekte van
Bij de ziekte van Crohn zijn delen van de darm chronisch ontstoken, zonder dat er sprake is van een infectie.
De ontsteking veroorzaakt buikpijn, koorts, diarree, moeheid en gewichtsverlies.
De ziekte van Crohn is een chronische aandoening waarbij periodes met weinig klachten worden afgewisseld met periodes waarin de ziekte opvlamt.
Oorzaak
De ontsteking dringt diep door tot de spierlagen van de darmen.
Meestal is het laatste deel van de dunne darm en het eerste deel van de dikke darm aangedaan.
Door de chronische ontsteking ontstaan verdikkingen in de darm, waar de ontlasting moeilijk langs kan.
Ook ontstaan verbindingsbuisjes (fistels) van de darm naar andere organen, zoals de blaas, de vagina en tussen delen van de darm onderling.
Behandeling
Het is belangrijk de ontstekingen zo veel mogelijk te voorkomen en als ze wel optreden te remmen, zodat de buikpijn afneemt en er geen verdikkingen of fistels ontstaan.
De ziekte van Crohn wordt in eerste instantie meestal behandeld met 5-ASA-medicijnen, zoals dit middel, sulfasalazine.
Effect
Dit middel remt de ontsteking en voorkomt soms ook nieuwe aanvallen.
Het effect van tabletten of drank kan minder zijn bij diarree, omdat de werkzame stof dan later in de darmen vrijkomt dan de bedoeling is.
Reumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische ontsteking in gewrichten, vaak van de handen en voeten.
Deze ontsteking gaat gepaard met zwelling, pijn en een verminderde beweeglijkheid van de gewrichten.
Behandeling
Als dit middel bij beginnende reumatoïde artritis wordt gebruikt, blijkt men het ziekteproces eerder tot staan te kunnen brengen.
Het remt gewrichtsontstekingen.
Hoe deze werking precies tot stand komt, is nog niet bekend.
Maar veel reumapatiënten hebben minder last van pijn, kunnen zich beter bewegen en voelen zich beter.
Het effect van dit middel treedt nooit meteen op, maar meestal pas na twee tot drie maanden.
Gewrichtsklachten
Dit middel wordt naast reuma ook gebruikt bij de ziekte van Bechterew (Spondylitis Ankylopoetica).
Het effect treedt nooit meteen op, maar meestal pas na twee tot vier maanden.
Op welke bijwerkingen moet ik letten?
Naast het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven.
In welke mate ze optreden is zeer afhankelijk van de dosering.
De belangrijkste bijwerkingen zijn maag-darmklachten, hoofdpijn, duizeligheid, stemmingsveranderingen, overgevoeligheid, nier- of alvleesklierbeschadiging en bloedbeeldafwijkingen.
Mensen die last hebben van porfyrie of die een tekort hebben aan het enzym G6PD, kunnen last krijgen van dit middel en mogen het daarom niet gebruiken.
Regelmatig
Maag- of darmklachten, zoals buikpijn, gebrek aan eetlust, misselijkheid en braken.
Bij tabletten of drank kunt u dit vaak voorkomen door ze in te nemen tijdens of net na een maaltijd.
Bij zetpillen: prikkelend gevoel in de anus.
Bij tabletten en drank: dit middel kan de urine en stoelgang een gele of oranje kleur geven.
Dit is niet ernstig.
Soms
Hoofdpijn en duizeligheid.
Zelden
Door de dosering langzaam op te bouwen kunt u dit meestal voorkomen.
Dit herstelt zich binnen twee tot drie maanden na stoppen met de behandeling.
Stop dan het gebruik en raadpleeg uw arts.
U mag dit middel in de toekomst niet meer gebruiken.
Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor sulfasalazine en verwante verbindingen.
Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel en soortgelijke middelen niet opnieuw krijgt.
Zeer zelden ontstaat een vorm van ernstige overgevoeligheid, te merken aan koorts, benauwdheid, blaren op de huid of een gezwollen gezicht en keel.
Neem dan onmiddellijk contact op met een arts.
Kreeg u ooit eerder een allergische reactie van een medicijn uit de groep salicylaten, zoals acetylsalicylzuur, of van een sulfonamide (sulfa), zoals bepaalde antibiotica?
Begin dan niet direct met dit middel maar raadpleeg eerst uw arts of apotheker.
Het kan zijn dat u wegens overgevoeligheid een ander middel moet gebruiken.
Meld de overgevoeligheid altijd in uw apotheek!
Zeer zelden
De kans op deze bijwerking is hoger na langdurig gebruik.
Als u dit middel voor langere tijd gebruikt zal uw arts daarom de werking van de nieren regelmatig controleren.
Uw arts zal daarom regelmatig uw bloed controleren.
Geef aan de apotheek door dat u porfyrie heeft.
Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of andere uitlokkende middelen niet krijgt.
Zodra u klachten krijgt als vermoeidheid of duizeligheid, staak dan het gebruik en neem contact op met uw arts.
Meld het enzymgebrek ook altijd in uw apotheek!
Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.
Heeft dit middel een wisselwerking met andere medicijnen?
Dit middel heeft geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen.
Als ik dit middel gebruik, mag ik dan...
autorijden en alcohol drinken?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.
alles eten?
Afgezien van eventuele mogelijke dieetvoorschriften van uw arts in verband met uw ziekte, zijn er voor dit middel zelf geen beperkingen.
Kan ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
In lage doseringen kunt u dit middel veilig gebruiken.
Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen zonder nadelige gevolgen voor het kind.
Wel moet u tevens foliumzuur gebruiken om bijwerkingen bij het kind te voorkomen.
Raadpleeg hierover uw arts.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.
Dit middel komt in de moedermelk terecht.
Bij een lage dosering geeft dat meestal geen problemen.
Gaat u wel borstvoeding geven, dan zal de arts extra controleren op bijwerkingen bij de baby, zoals diarree.
Hoe moet ik dit middel gebruiken?
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Hoe?
Zo blijft de beschermende laag intact.
Deze beschermende laag mag pas in de darmen oplossen, zodat de werkzame stof daar vrijkomt en niet al in de maag.
Gewone tabletten: de gewone tabletten mag u eventueel wel breken of stukmaken.
Innemen met wat water.
Drank: de drank iedere keer voor het innemen goed schudden.
Ga vooraf naar het toilet de zetpil in de anus brengen.
Het maakt daarbij niet zoveel uit of u de zetpil met de punt naar voren of met de stompe kant naar voren inbrengt.
Als u zetpil met een beetje water bevochtigt, kunt u hem wat gemakkelijker inbrengen.
Als u de zetpil binnen tien minuten verliest, omdat u naar het toilet moet, kunt u een nieuwe inbrengen.
Wanneer?
Tabletten en drank: neem deze verdeeld over de dag in, maar wel tijdens een maaltijd.
Zetpillen: breng deze verdeeld over de dag in.
Probeer in elk geval een zetpil voor de nacht in te brengen.
Hij kan dan lang in de darm blijven en op die manier langer doorwerken.
Hoe lang?
Als na zes maanden nog geen effect is opgetreden, zal de arts overstappen op een ander middel.
Als er gedurende een half jaar geen opleving van de klachten is geweest, zal de arts overwegen om het gebruik af te bouwen.
Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?
Tabletten, drank of zetpillen
Duurt het nog meer dan vier uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog.
Duurt het nog minder dan vier uur?
Sla hem dan over.
Duurt het nog meer dan twee uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog.
Duurt het nog minder dan twee uur?
Sla hem dan over.
Duurt het nog meer dan één uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt?
Neem de vergeten dosis dan alsnog.
Duurt het nog minder dan een uur?
Sla hem dan over.
Kan ik zomaar met dit middel stoppen?
Heeft u dit middel gedurende langere tijd gebruikt dan kunt u meestal in één keer stoppen.
De klachten kunnen dan wel terugkomen.
